چای(Camellia sinensis):

معروف‌ترین و پرمصرف‌ترین نوشیدنی در ایران و بسیاری از کشور‌های آسیایی چای است که بیش‌تر به دو نوع سبز و سیاه مشاهده می‌شود.تحقیقات ثابت کرده که نوشیدن چای سبز تأثیر به سزایی بر فرآیند پیری دارد. چای منبع غنی از آنتی اکسیدان بوده و با روند پیری در بدن مبارزه می‌کند.

ختمی (Alteaea offcinalis):

گیاهی علفی و چند ساله به ارتفاع نیم تا یک و نیم متر ، ساقه دارای کرک‌های نرم و گل‌ها به رنگ سفید ، صورتی یا بنفش ، این گیاه در اکثر مناطق کشور وجود دارد و اندام دارویی ریشه ، برگ و گل آن است . ریشه و برگ ختمی اثر نرم کننده و ضد التهاب پوست، برطرف کننده خشکی و خارش پوست و تقویت کننده موها می‌باشند.

ختمی بنفش(پنیرک)(Malva):

گیاهی علفی و چند ساله با ریشه دوکی شکل ، ساقه‌ای پوشیده از پرز و گل‌های صورتی که از کنار برگ‌ها می‌رویند. این گیاه در بیش تر قسمت‌های ایران وجود دارد و اندام دارویی آن برگ ، ریشه و گل می‌باشد. گل پنیرک نرم کننده و ضد التهاب پوست ، برطرف کننده جوش صورت و ضد آفتاب سوختگی می‌باشد.

بنفشه سه رنگ (Viola tricolor):

گیاهی یک ساله، دارای برگ‌هایی با شکل متنوع از قبیل برگی و نیزه‌ای گل‌های زرد ، بنفش یا چند رنگ، این گیاه به عنوان گیاه زینتی در باغچه‌ها کاربرد فراوان دارد . قسمت قابل استفاده گل‌ها وبرگ‌های آن است که دارای اثر نرم کننده ، معرق، ضد اگزماو تسکین دهنده التهابات می‌باشد.

علف چشمه(بولاغ اوتی ، آب تره)(Nasturtium officinale):

گیاهی علفی و چند ساله که در چشمه‌ها اطراف آب‌ها و مرداب‌ها می‌روید برگ‌های آن به رنگ سبز تیره و بدون کرک می‌باشد . گل‌ها به صورت خوشه ای و به رنگ سفید در انتهای ساقه ظاهر می‌شوند . این گیاه ضد بیماری‌های قارچی پوست و تقویت کننده پیاز موی سر می‌باشد . علاوه بر این چهت درمان زخم‌‎های چرکین هم مفید است .

سیر(Allium sativum):

گیاهی علفی با ارتفاع تقریبی نیم متر که در بسیاری مناطق کشور کاشته می‌شود . سیر یکی از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی است گه انسان‌ها حداقل از پنج هزار سال قبل به ارزش درمانی آن پی برده بودند. اندام دارویی سیر جبه‌های آن بوده که آثار درمانی متعددی دارد، به عنوان مثال محرک سیستم ایمنی ، ضد باکتری وآنتی بیوتیک می‌باشد. بر اساس یافته‌های پژوهشگران سیر می‌تواند باعث تحریک رشد مو در بیماران مبتلا به آلوپسی آرئاتا گردد . برای بهره‌مند شدن از خواص آنتی بیوتیکی و ضد عفونی کنندگی سیر باید آن را به طور خام مصرف کرد. افرادی که سیستم گوارش حساس و آسیب‌ پذیری دارند ، باید از از مصرف سیر به ویژه سیر خام خودداری کنند . مصرف در بارداری و شیردهی باید بسیار محدود انجام شود.

شاه‌پسند وحشی(Verbena officinalis):

گیاهی است علفی ، دارای ساقه چهار گوش برگ‌های لوزی شکل دندانه دار و گل‌های قیفی شکل ، معطر و به رنگ‌های سفید ، گلی یا سوسنی که به حالت خودرو در دشت‌ها و کنار جاده‌ها می‌روید . این گیاه در بسیاری مناطق ایران به ویژه استان‌های غربی و شمال غربی می‌روید وتمام قسمت‌های آن به ویژه برگ‌ها و سرشاخه‌های گل‌دار دارای خاصیت دارویی است . این گیاه مقوی پوست، ضد التهاب های پوستی ، و پاک کننده می‌باشد . هم‌چنین رشد موها را تقویت می‌کند .

رزماری(اکلیل کوهی)(Rosmarinus officinalis ) :

گیاهی همیشه سبز و بوته‌ای برگ‌ها متقابل کشیده نخی و بسیار معطر پرورش رزماری در بیشتر نقاط کشور متداول است. اندام دارویی رزماری برگ‌ها و سرشاخه های گل دار بوده که دارهی ترکیبات ویژه‌لی هست که سبب تحریک متابولیسم تسریع گردش خون و سبب گشاد کنندگی عروق و مویرگ‌ها شده  و بدین ترتیب باعث تقویت و شادابی پوست و مو می‍‌گردد .

رازیانه (بادیان)( Foeniculum vulgare) :

گیاهی علفی پایا دارای برگ‌های شویدی ، گلهای چتری زرد رنگ و دانه‌های به رنگ کرمی ویا زرد روشن شبیه دانه زیره و معطر . رازیانه در اکثر نقاط کشور به ویژه مناطق نیمه گرم موجود است . اندام دارویی رازیانه دانه‌های آن است که مصرف موضعی آن دارای اثر پاک کننده ، روشنکننده و ضد التهاب پوست می‌باشد .

صبرزرد(آلوئه ورا)(Aloe vera):

گیاهی فاقد ساقه یا دارای ساقه بسیار کوتاه ، برگ‌ها ضخیم ،گوشت دار و مایل به قرمز ، فاقد دمبرگ ولی دارای پهنکی با قاعده پهن و نوک باریک با کناره‌های پیچ و خم دار و منتهی به تیغ ، این گیاه بومی مناطق گرمسیری است و در بخش‌های جنوبی کشور از جمله جزیره قشم به چشم می‌خورد.ژل موجود در بخش میانی برگ‌ها دارای خواص متعددی است، از آن جمله می‌توان به خواص ضد حساسیت ، ضد باکتری ، ضد قارچی، ترمیم ، زخم، ترمیم نواحی سرمازده و موارد دیگر اشاره کرد. هم‌چنین تقویت کننده و حالت دهنده مو،ضد شوره سر، محافظت کننده مو در برابر اشعه خورشید و ضد التهاب می‌باشد.

مصرف ژل آلئوورا نتایج خوبی دردرمان بیماری‌های پوستی و داخلی شامل پوسته ریزی سر و در موارد شدید ،سینه، زیر بغل و کشاله ران، سوختگی ها، زخم بستر ، نواحی سرمازده ، سوختگی پای کودکان به عل قنداق و پوشک از خود نشان داده است.

آویشن باغی(Thymus vulgaris):

گیاهی است چند ساله و معطر، دارای سافه چهار گوش با جلای بنفش رنگ، برگ‌های نیزه‌ای کوچک وگل‌های کوچک به رنگ‌های سفید،صورتی یا ارغوانی، اندام دارویی آن سر شاخه گل دار است. گونه‌های مختلف این گیاه در بیش‌تر مناطق کشور یافت می‌شود و دارای اثرات تقویت کننده و پاک کننده پوست تقویت مو و ضد ریزش و موخوره و ضد التهاب می‌باشد . مصرف آن در مشکلات پوست و مو به صورت موضعی و استفاده در ماسک‌ها و کرم‌ها متداول است.

آویشن شیرازی ( Zataria multiflora):

گیاه‌ی بوته‌ای و دارای ساقه‌های متعدد ،نازک، سخت و بسیار منشعب بوده ،به رنگ سبز متمایل به سفید و گل‌های سفید کوچک ، این گیاه از مناطق متعددی از جمله اصفهان، لرستان، خوزستان ، کرمان، بلوچستان، خراسان و یزد گزارش شده است. برگ‌ها و گل‌های اندام دارویی آن را تشکیل می‌دهد که به عنوان ضد عفونی کننده و ضد التهاب پوست و پاک کننده آن کاربرد دارد .

نعناع(Menthaspp.):

گونه‌های مختلفی از این گیاه کاشته می‌شوند که M.Piperiata وmentha viridis  از گونه‌های رایج درمانی نعناع است. گیاهی است علفی و دارای ظاهری شبیه که غالباً در باغ‌ها و اطارف می‌روید. برگ‌های پهن به رنگ سبز تیره در هر دو سطح پهنک دارد که عموماً عاری از تار یا دارای تعداد بسیار کمی از آن است از مشخصات آن که باعث تشخیص گیاه از گونه‌ی M.Piperiata می‌شود ، آن است که اولاً برگ‌هایش ، دمبرگ ندارند و ثانیاً سنبله‌های گل آذین آن ، دارای ظاهری باریک‌تر ولی درازتر از گونه مذکورند،به طوری که در همان نظر اول می‌توان پی به وجود این اختلاف برد . این گیاه در اکثر مناطق ایران کاشته می‌شود . اندام دارویی نعناع قسمت‌های هوایی گیاه شامل برگ و سرشاخه‌های گل‌دار به صورت تازه و برگ خشک شده است که ضد عفونی کننده، روشن کننده ، ضد التهاب ، قابض و خنک کننده پوست می‌باشد و در درمان عرق سوز به کار می‌روند.

شیرین بیان(Glycyrrihiza glabra):

گیاهی علفی ، داری برگ‌های مرکب شانه‌ای به طول 10تا 25 سانتی متر ، این گیاه در استان‌های متعددی از قبیل خراسان است که دارای موادی است که مصرف موضعی آن باعث تقویت پوست می‌‌شود وبه کاهش التهاب پوست ، ترمیم زخم‌های قدیمی ، برطرف شدن موخوره، و کاهش پوسته ریزی کمک شایان توجهی می‌کند.

نارنج(Citrus aurantium):

درختی گرمسیری از خانواده مرکبات که شکوفه و میوه آن دارای ارزش دارویی است . پوست میوه نارنج و شکوفه نارنج که بهار نارنج هم نامیده ‌‌می‌شود ، از بهترین تمیز کننده‌های پوست به شمار آمده و موجب کاهش چربی پوست و بستن منافذ آن می‌شود.

فلفل قرمز(Capsicum frutescens):

از ادویه جات معروف با طعم بسیار تند که مصرف موضعی آن کمک به رشد موهای ریخته شده مخصوصاً در ریزش موهای محدود و منطقه‌ ای می‌کند.

 برگرفته از :

گنجینه سبز درمان(3)

تالیف:

مهندس میترا قاسمی

گیاهان دارویی مؤثر در جلوگیری از ایجاد چروک و تقویت پوست

on 19 خرداد 1392.

زیان‌ها و اثرات سوء مواد آرایشی شیمیایی و سنتتیک بر کسی پوشیده نیست و روشن و مسلم است که بدست آوردن زیبایی از طریق بکار بردن گیاهان، سبزیجات و میوه‌ها در مقایسه با استفاده از مواد شیمیایی تا چه حد رجحان و مزیت دارد.

محصولات مختلف گیاهی و برخی از روش‌های استفاده از گیاهان:


1.خیسانده‌ها: گیاهانی برای تهیه خیسانده مورد استفاده قرار می‌گیرند که مواد مؤثره آن‌ها را بتوان به آسانی از طریق خیساندن در مایعی سرد استخراج کرد. مدت زمان لازم برای خیساندن گیاه در مایع مورد نظر بستگی به نوع گیاه و مایع مورد استفاده دارد. برای تهیه خیسانده‌‌ها اغلب از الکل رقیق یا سرکه استفاده می کنند. خیسانده‌ی گیاهان مورد استعمال درمانی و آرایشی دارد.


2. جوشانده ها: برای تهیه جوشانده از قسمت سخت گیاه مانند ریشه یا پوست استفاده می‌شود. برای این منظور مواد نامبرده را با مقدار کافی آب سرد مخلوط می کنند و حدود بیست دقیقه می‌جوشانند و سپس صاف می‌کنند. مزه‌ی جوشانده‌هایی را که موارد استعمال درمانی دارند و از راه دهان مصرف می‌شوند، در صورت لزوم می توان با شکر یا عسل شیرین کرد.


3.دم‌کرده‌ها: برای تهیه دم‌کرده باید از ظروف لعابی سالم یا ظروف شیشه‌ای مقاوم و مخصوص جوشاندن (پیرکس) استفاده‌کرد. روش عمل بدین ترتیب است که ابتدا آب را جوش می‌آورند و آب جوشان را روی گیاه (تازه یا خشک) می‌ریزند، سپس درِ ظرف را می گذارند تا در عرض پنج تا پانزده دقیقه (بسته به نوع گیاه) خوب دم بکشد. باید دقت کرد که روغن‌ها و اسانس‌های موجود در گیاه از بین نرود. گیاهان نرم، ترد و جوان برای تهیه دم کرده ها بسیار مناسبند، زیرا مواد مؤثره‌ی آن ها به آسانی قابل استخراج است. دم کرده ها را باید فوراً پس از تهیه مورد استفاده قرار داد. در غیر این صورت اغلب کپک می زنند و خواص خود را از دست می دهند. این محصولات را می توان مدت کوتاهی در یخچال نگهداری کرد.


4. خیساندن گیاهان در روغن: خیساندن گیاهان در انواع روغن‌ها یکی از بهترین و مناسب‌ترین روش‌ها جهت استفاده از حداکثر خواص آن‌هاست. پنجاه گرم گیاه تازه یا ده گرم گرد نرم گیاه خشک را به نیم‌لیتر روغن گیاهی می‌افزایند. کلیه مواد را در یک بطری می‌ریزند و به شدت به هم می زنند. حاصل را به مدت چند هفته در محلی گرم و مناسب نگه‌می‌دارند. سپس آن را به کمک یک تکه صافی مناسب صاف نموده و از روغن حاصله استفاده می‌نمایند.


5. تنتورها: برای تهیه تنتورهای مورد استفاده در فرآورده‌های آرایشی مقدار صد گرم گیاه خشک را آسیاب و به گرد بسیار نرم تبدیل می‌کنند. سپس آن را با یک لیتر الکل سفید نود درجه مخلوط می کنند و مدت دو هفته در ظرفی کاملاً بسته در محل نسبتاً گرمی قرار می‌دهند و حاصل را با استفاده از صافی مناسب صاف می‌کنند.

استفاده از برخی گیاهان در تهیه فرآورده‌های پوستی
آووکادو
روغن آوکادو به علت دارا بودن ویتامین "آ" ، بصورت مجزا یا مخلوط با روغن کنجد برای تهیه کرم‌های مختلف مخصوص پوست‌های خشک بکار می‌رود. باعث تسریع گردش خون می‌گردد و تسکین‌دهنده است. برای زیبایی و لطافت و جلوگیری از پیدایش چروک پوست صورت، آوکادو را به شکل ماسک می‌توان بکار برد. برای این منظور میوه کاملاً رسیده و پوست کنده را له کرده، حاصل را روی صورت و گردن بگسترانید. مدت بیست دقیقه در محل آرامی استراحت کنید، سپس آن‌را با آب ولرم بشویید و بعداً یک کرم مناسب استفاده کنید.


بومادران
بومادران دارای خاصیت ضدغلبه خون یا ضداحتقان است و به این مناسبت مخلوط آن با یک روغن مناسب مانند روغن کنجد برای تهیه کرم یا لوسیون‌های محافظ آفتاب بکار می‌رود. در ترکیب لوسیون های مخصوص مبارزه با شوره سر نیز از آن استفاده می‌شود.


به
لوسیون الکلی رقیق پوست "به" تازه برای برطرف‌کردن چروک‌های صورت و گردن و جلوگیری از آن‌ها بسیار مفید است. برای آرامش چشم‌های خسته و جلوگیری از بسته‌شدن پلک‌ها متعاقب کار زیاد، "به" تازه را خوب بشویید و به قطعات کوچک تقسیم کنید و پانزده دقیقه روی چشم‌ها قرار دهید. دم‌کردن دانه "به" دارای اثرات ضدورم و خنک‌کننده و نرم کننده پوست است. برای تهیه آن سی‌گرم به‌دانه را در 230 گرم آب بمدت دو ساعت دم‌می‌کنند. همین محصول را برای تهیه کرم‌ها و لوسیون‌های نرم کننده و آرام کننده پوست نیز می‌توان بکار برد. ماسک "به" خلل و فرج‌های باز پوست را می‌بندد و پوست را لطیف و شفاف می‌کند. برای این منظور یک عدد "به" را به تکه‌های کوچک تقسیم‌کرده، یک هفته در 150 گرم الکل پنجاه درجه بخیسانید. سپس تکه‌های کوچک تنظیف را به محول به دست آمده آغشته نموده، روی پوست صورت بگسترانید. بعد از پانزده دقیقه صورت را با آب ولرم بشویید و با یک کرم مناسب چرب کنید.


برنجاسف (درمنه)
استعمال برنجاسف به صورت لوسیون با کرم روش بسیار مؤثری برای نرم و لطیف کردن و جلوگیری از پیری پوست دست‌هاست.
برای این منظور آن را به تنهایی یا مخلوط با گیاهان دیگر مورد استفاده قرار می‌دهند. پانزده‌گرم برگ و گل برنجاسف را با همین مقدار گل و برگ ختمی یا پنیرک، با یک لیتر آب مخلوط کرده، پانزده دقیقه بجوشانید. حاصل را از صافی رد کنید. محلول بدست آمده را بصورت ولرم دو مرتبه در روز به ملایمت به پوست دست بمالید و ماساژ دهید، یا این که دست‌ها را به مدت ده‌دقیقه در ظرف حاوی محلول مزبور قرار دهید. استفاده از این روش موجب لطافت و نرم شدن پوست دست‌ها و جلوگیری از چروک زودرس آن‌ها می‌شود و مقاومت آن‌ها را در برابر عوامل مختلف افزایش می‌دهد. همچنین می‌توان سی‌گرم از برگ و گل برنجاسف را پانزده‌دقیقه در یک لیتر آب جوشاند و پس از صاف کردن مانند روش فوق آن‌را بکاربرد.


باد رنجبویه
مصرف محصولات آرایشی حاوی گل یا برگ بادرنجبویه برای نگهداری و محافظت پوست‌های حساس، شکننده و خشک بسیار مؤثر است. بکاربردن این‌گونه فرآورده‌ها برای جلوگیری از بروز و پیشرفت چروک و خشک‌شدن پوست صورت و گردن توصیه می‌شود. یکی از محصولات رایج برای این منظور دم کرده‌ی برگ و جوانه‌های بادرنجبویه است (دوازده‌گرم مخلوط برگ و جوانه گیاه به نسبت مساوی در یک‌لیتر آب‌جوش). این دم‌کرده را به شکل کمپرس روی صورت و گردن قرار دهید. پس از نیم‌ساعت استراحت، پوست را با آب ولرم بشویید. بادرنجبویه در تهیه محصولات گیاهی دیگر مانند ماسک، فرآورده‌های ویژه حمام، ترکیبات تقویت‌کننده پوست و مو نیز مورد استفاده قرار می گیرد.


بابونه (بابونه رومی)
فرآورده‌های مختلف حاوی بابونه بخصوص برای محافظت پوست‌های شکننده و حساس در برابر تغییرات جوی و آب و هوای متغیر بکار می‌رود. روغن فرار بابونه در تهیه انواع کرم، لوسیون، شامپو، صابون‌های مخصوص و فرآورده‌های ویژه حمام استفاده می‌شود. دم‌کرده بابونه (ده‌گرم بابونه خشک در صد میلی‌لیتر آب) و نیز ماسک تهیه شده با پودر نرم بابونه برای محافظت پوست، برطرف‌کردن جوش و التهابات جلدی، چربی و شوره‌ی سر مؤثر است.
روغن بابونه را می‌توان برای تهیه کرم‌های مرطوب‌کننده و نرم‌کننده صورت بکاربرد.


روغن بادام شیرین
بعنوان نرم‌کننده، مرطوب‌کننده و پاک‌کننده در فرآورده‌های مخصوص پوست‌های خشک مورد استفاده قرار می‌گیرد.


روغن نارگیل
حاوی اسید میریستیک بوده و بعنوان ضد آفتاب، نرم‌کننده، مرطوب‌کننده و پاک‌کننده استفاده می‌شود.


آویشن
بعنوان تقویت‌کننده و ضدعفونی کننده در فراورده‌های مناسب پوست‌های چرب مورد استفاده قرار می‌گیرد.


اکالیپتوس
فراورده‌های مختلف آن بعنوان ضدعفونی‌کننده، تسکین‌دهنده درد و خارش مورد استفاده قرار می‌گیرد.


کره کاکائو
ماده اولیه‌ی بسیاری از کرم‌هاست و بعنوان پاک‌کننده استفاده می‌شود.


روغن رومارون
مهمترین اثرات آن شاداب‌کنندگی و ضدعفونی‌کنندگی می‌باشد.


کافور
این ماده خون‌رسانی به پوست را تحریک می‌کند. بعنوان تسکین‌دهنده خارش، ضدالتهاب، ضدعفونی‌کننده، برطرف‌کننده چروک، چربی اضافی پوست، منافذ باز و جوش‌های سرسیاه بکارمی‌رود. لوسیون آن به صورت الکل‌کامفره موجود است. پودر آن کریستال‌مانند است.


روغن درخت چای
بعنوان ضد قارچ و ضدعفونی‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.


دم اسب
دم کرده‌ی دم اسب پوست بدن را تمیز می‌کند، خستگی را برطرف و از پیری زودرس و شل‌شدن پوست جلوگیری می‌کند. برای تهیه‌ی دم‌کرده، دویست‌گرم گیاه خشک را در یک‌لیتر آب‌جوش دم کنید. پس از خنک‌شدن، آن‌را صاف نموده به آب حمام اضافه کنید. سی‌دقیقه در این آب استراحت کرده، بعد از آن، بدن را با آب ولرم بشویید و با ضربات ملایم نوک انگشتان پوست را به یک کرم چرب آغشته نمایید. این روش را باید به مدت یک هفته و شب‌ها انجام‌داد.


سوسن (سوسن سفید)
پیاز سوسن برای جلوگیری از بروز چروک بکار می‌رود. برای تهیه‌ی فرآورده‌ی مؤثر، پانزده‌گرم شیره‌ی پیاز تازه را با پانزده‌گرم عسل و بیست‌گرم موم سفید مذاب، مخلوط کنید. حاصل را شب موقع خواب مانند کرم روی چروک یا محل پیدایش چروک به ملایمت ماساژ دهید.


سیب
سیب به دلیل ویتامین‌ها و ترکیبات مختلفی که داراست در زیبایی و تقویت پوست نقش ارزشمندی دارد. از مهم‌ترین اثرات آن جلوگیری از بروز چروک است. برای این‌منظور صبح و شب صورت و گردن را به کمک پارچه‌ای لطیف با ملایمت به آب سیب آغشته کنید. آب‌میوه‌ای که برای این‌منظور بکار می‌رود، باید کاملاً تازه باشد. بنابراین بعد از تهیه لازم است که فوراً مورد استفاده قرار گیرد. در غیر این صورت اکسیده می‌شود و خواص خود را از دست می‌دهد.


شقایق
جوشانده گلبرگ‌های شقایق (پانزده‌گرم گلبرگ در نیم‌لیتر آب) پس از صاف‌ و خنک شدن، لوسیون مؤثری برای محافظت و لطافت پوست‌های چرب است. مصرف همین لوسیون مخلوط با کمی روغن زیتون از خشک‌شدن پوست و پیدایش و توسعه چروک جلوگیری بعمل می‌آورد.


هوفاریقون (گل راعی)
هوفاریقون و عصاره قرمزرنگی که از آن بدست می‌آید، در تهیه فرآورده‌های آرایشی ویژه‌ی پوست‌های چرب و برای درمان عوارض مختلف پوست و نوسازی و ترمیم و تقویت پوست‌های خسته بکار می‌رود. از مخلوط‌کردن اسانس این گیاه با روغن آووکادو، جوانه گندم و هویج، روغنی بدست‌ می‌آید که علاوه بر خواص مذکور در جهت جلوگیری از بروز چروک زودرس پوست موثر است. در روشی دیگر صد‌گرم گل تازه‌ی گیاه را در چهارصدگرم روغن گیاهی بمدت ده روز بخیسانید و هر روز مخلوط را بهم بزنید. محصول بدست‌آمده را صاف کنید. این فرآورده، ویژه پوست‌های کدر و ترک‌خورده‌ای است که گرایش به خشکی دارند. استعمال یک مرتبه آن در روز روی صورت، گردن و دست، موجب لطافت و طراوت و شفاف‌شدن رنگ پوست می‌شود و التهاب و ناهمواری‌های آن‌را به سرعت برطرف می‌کند. از هوفاریقون برای تمیزکردن پوست‌های چرب استفاده می‌شود. برای این‌منظور جوشانده‌ای از سرشاخه‌های گل‌دار گیاه را تهیه کنید (سی‌گرم در یک لیتر آب) و هر شب قبل از خواب، صورت و گردن را با آن پاک کنید و سپس با یک کرم چرب کنید. استفاده مرتب از این محصول موجب لطیف‌شدن پوست صورت و شفاف‌شدن رنگ آن می‌گردد و از بروز چروک بطور مؤثری جلوگیری می‌کند.


کتان
روغن کتان (تهیه شده به روش سرد) حاوی ترکیبات مؤثری مانند اسید لینولئیک است که برای محافظت و تقویت پوست، جلوگیری از بروز چروک و برطرف‌کردن بسیاری از بثورات جلدی مؤثر است. روغن کتان در تهیه بسیاری از محصولات ویژه‌ی پوست‌های خشک و تیره بکارمی‌رود.


کنگر فرنگی (آرتیشو)
آرتیشو در تهیه انواع لوسیون، کرم و ماسک برای تقویت پوست، جلوگیری از بروز چروک و حفظ زیبایی و لطافت پوست بکارمی‌رود.


گل گندم
این گیاه در لوسیون‌های ضدریزش مو بکارمی‌رود. دم‌کرده‌ی 25 گرم گلبرگ در نیم‌لیتر آب جوش به صورت کمپرس ولرم روی پوست صورت، تأثیر آرام‌بخش و نرم‌کننده دارد و از پیدایش چین و چروک نیز جلوگیری می‌کند.


گوجه‌فرنگی
آب گوجه‌فرنگی تازه، برای لطافت، زیبایی، پاکسازی و تقویت پوست بکارمی‌رود و از بروز چین و چروک‌های زودرس جلوگیری می‌کند. خستگی پوست را برطرف، جوانی و شادابی آن را حفظ می‌کند. برای تهیه ماسک، مقداری گوجه فرنگی را به قطعات نازک بریده، حاصل را کمی له‌کرده، چند قطره آب لیمو روی آن بریزید. صورت و گردن را ابتدا با آب ولرم بشویید و با یک کرم مناسب چرب کنید. سپس پوست را با قشر نازکی از پنبه یا یک پارچه ظریف بپوشانید و روی آن را با تامپون‌های آغشته شده به محصول فوق بگسترانید. پانزده دقیقه در محل آرامی استرحت کنید و پس از آن ماسک را از روی صورت و گردن با یک‌تکه پنبه که به آب گوجه‌فرنگی آغشته شده باشد تمیز کنید. آب گوجه‌فرنگی در تهیه بسیاری از کرم ها، لوسیون ها و فرآورده های آرایشی بکار می‌رود.


هاماملیس
برای جلوگیری از بروز چروک و تقویت پوست بکار می‌رود. بیست‌گرم برگ یا پوست هاماملیس تازه یا خشک را در نیم‌لیتر آب‌جوش، پانزده‌دقیقه بگذارید تا خوب دم بکشد. حاصل را صبح و شب (بمدت یک هفته در هرماه) مانند لوسیون بوسیله پنبه یا پارچه نرم روی پوست صورت و گردن کمپرس کنید. سپس یک ساعت در محل آرامی استراحت و پس از آن پوست را با یک کرم مناسب چرب کنید.


هویج فرنگی
عصاره هویج برای تهیه انواع ماسک، کرم، محصولات محافظ پوست بکار می‌رود. بطورکلی انواع فرآورده‌های آرایشی حاوی هویج خام یا عصاره و روغن آن عملکرد و فعالیت‌های فیزیولوژیکی پوست را تقویت، زیبایی، لطافت و جوانی آن‌را حفظ می‌کند. این محصولات از بروز چروک‌های زودرس جلوگیری بعمل می‌آورند و مانع از خشک و تیره شدن پوست می‌شوند. برای تهیه ماسک هویج قرمز، پوست هویج را جدا و حاصل را رنده‌کرده به شکل یک توده نرم درآورید و روی صورت و گردن بگسترانید. بیست‌دقیقه در محل آرامی استراحت کرده، سپس پوست را آب ولرم بشویید و با یک کرم مناسب چرب کنید. هویج برای تهیه محصولات محافظ پوست اطفال نیز استفاده می‌شود.


هلو
ماسک هلو پوست صورت و گردن را تقویت می‌کند و رنگ صورتی شفاف و زیبایی به آن می‌بخشد. برای تهیه این ماسک، پوست و هسته هلوی کاملاً رسیده را جدا، گوشت میوه را خوب له‌کنید و حاصل را روی صورت و گردن بگسترانید. نیم‌ساعت در محل آرامی استراحت کرده، سپس پوست را با آب بشویید، سپس با یک کرم مناسب چرب کنید. اسانس هلو به تنهایی یا مخلوط با روغن بادام جهت تقویت پوست و جلوگیری از بروز چروک‌های زودرس بکار می‌رود.


گندم
آرد گندم روی پوست، اثر آرام‌بخش و تقویت‌کننده دارد و در تهیه کرم‌های ویژه پوست‌های حساس بکارمی‌رود. ده‌گرم عسل را با پنجاه‌گرم شیر مخلوط کرده، حرارت دهید تا خوب مخلوط شود. سپس شصت‌گرم آرد گندم تصفیه‌شده را بتدریج به آن بیفزایید و مرتباً بهم بزنید تا خمیر یکنواختی به دست آید. حاصل را مانند ماسک معمولی ده‌دقیقه روی صورت و گردن قرار دهید، سپس پوست را با آب ولرم بشویید و با کرم مناسب چرب کنید. روغن جوانه گندم برای تقویت پوست و جلوگیری از چروک صورت بکار می‌رود.


آشنایی با گیاهان و خواص آنها در محصولات پوست، مو و زیبایی:
1. آووکادو: دارای ویتامین A ضد چروک است و باعث تسریع گردش خون می گردد. مخصوص پوست خشک و تسکین دهنده است. ضد آفتاب است و ویتامین A-D-E-K دارد.
2. بابونه: محافظت و التیام پوست ضد التهاب، نرم و مرطوب کننده (کامومیل).
3. روغن بادام شیرین: نرم و مرطوب کننده و پاک کننده است مخصوص پوست خشک.
4. روغن نارگیل: حاوی اسید میریستیک، ضد آفتاب، نرم و مرطوب کننده، پاک کننده.
5. آویشن: محرک، مقوی و ضد عفونی کننده، لوسین آن مناسب پوست چرب است.
6. اکالیپتوس : ضد عفونی کننده، تسکین دهنده درد و خارش.
7. کره کاکائو: ماده اولیه کرم هاست. پاک کننده است.
8. روغن رومارون : شاداب کننده، ضد عفونی کننده.
9. کافور: خون رسانی را تشدید می کند. تسکین دهنده خارش، فرو نشاننده التهاب و ضد عفونی کننده است. به عنوان رفع کننده چربی اضافی پوست، منافذ باز و نیز رفع کننده جوش های سر سیاه به کار میرود. لوسیون آن به صورت الکل کامفره موجود است. پودر آن کریستال مانند است. در رفع چروک هم بکار می رود.
10. روغن درخت چای: ضد قارچ، ضد عفونی کننده است. با چای نوشیدنی متفاوت است. روغن آفتابگردان، روغن جوجوبا، روغن دانه انگور و روغن بادام شیرین جهت ماساژ مناسبند (بیشتر برای پوست معمولی و خشک).
11. روغن ریشه گیاه بابا آدم: مراقبت کننده، تسریع رشد و نمو موها را سبب میشود
همانطور که ذکر شد منبع تهیه فراورده های آرایشی- بهداشتی دو دسته است گیاهی، غیر گیاهی (مینرال، شیمیایی، حیوانی، طبیعی)
12. منابع حیوانی (طبیعی): روغن چربی نهنگ، روغن ماهی، روغن زیتک، روغن وازلین و ... می باشد که گر چه روغن هستند ولی گیاهی نیستند.

دسته بندی ترکیبات گیاهان:

گیاهان قابض: به، پرتقال، تمشک، چای، هاماملیس، همیشه بهار، نعناع، گردو.
گیاهان مرطوب کننده و نرم کننده: بابونه، جودوسر، بنفشه، خیار، گل گاوزبان، گل سرخ، اسطوخودوس، هویج، هلو، گندم، بادام، باباآدم، سیب و سیب زمینی.
ضد عفونی کننده ها: آویشن، باباآدم، دم اسب، سیر، نعناع، لیمو ترش، کامفر، علف چای، اسطوخودوس.
گیاهان تقویتی: آووکادو، آرتیشو، باباآدم، کتان، گندم، گزنه.
گیاهان معطر: اسطوخودوس، اوکالیپتوس، بنفشه، رازیانه، شمعدانی، شاه پسند، یاس، گل سرخ، مشک.
گیاهان ضد چروک: آوکادو، به، دم اسب، زیتون، هاماملیس، کنگر فرنگی.
گیاهان ویژه¬ی موی سر: رشد مو را تسریع می کنند، گیاهانی که ضد شوره هستند، گیاهانی که برای رنگ مو استفاده می شوند مانند: رازیانه، سدر، حنا، زیرفون، گل گندم، بابونه، گزنه، باباآدم، گردو، کنجد، یونجد.
گیاهان آرام بخش و برطرف کننده خستگی: بیشتر در حمام استفاده می شوند (وان) آرتیشو، برگ بو، بومادران، دم اسب، پرتقال، ختمی.
گیاهان روشن و سفید کننده پوست: آرتیشو، جعفری، آربوتین در توت فرنگی و زغال اخته، فنل موجود در دارچین و عصاره شیرین بیان از آن جمله اند که مانع فعالیت ملانوسیت ها می شوند. گریپ فروت هم با داشتن ویتامین C در این زمینه کمک می کند.
تقویت کننده ها: آووکادو، آویشن، انگور، بادام، پرتقال، توت فرنگی، کنگر فرنگی، هاماملیس، مریم گلی، لاواند، گندم، گزنه.
جین سنگ: گیاهی تقویتی است. ضد استرس، انرژی بخش، رافع خستگی و نیز باعث ایجاد تسریع گردش خون با گشادی عروق می گردد.
روغن زیتون: ویتامین A-E دارد و آنتی اکسیدان است. ضد التهاب و التیام بخش است. حالت دهنده برای فرآورده های مو می باشد.
روغن کنجد: ضد التهاب و ضد درد و ضد آفتاب.
حنا: جهت رنگ کردن از برگ آن استفاده می شود. موها را شفاف درخشان نرم و زیبا می کند. ضد باکتری، ضد قارچ و قابض است. ضد آفتاب است. شامپوی آن مناسب موی چرب طراحی شده است.
عناب: (جوجوبا) نرم و مرطوب کننده است و پاک کننده است.
آلوئه ورا: التیام بخش، مرطوب کننده، خنک کننده و طراوت زا است.
گلاب: عطر قوی دارد ولی فرار است. شاداب کننده، شفاف کننده یا FRESHNER ، پاک کننده، آرام بخش است. می تواند به عنوان حلال درتهیه کرم لوسیون، ماسک به کار رود.
سدر: پاک کننده، شفاف کننده، قابض، ضد میکروب، براق کننده و محافظ موها می باشد. مرطوب کننده مو هم هست . ریلاکسان است. شامپوی آن برای موی معمولی و چرب طراحی شده است.
بابونه: خاصیت آرام کنندگی، نرم کنندگی دارد. حاوی ویتامین B است. شامپوی بابونه برای موی خشک طراحی شده است. بابونه به جهت داشتن آزولن جزء فرآورده های ضد آلرژی است. به علت داشتن اسید سالیسیلیک ضد عفونی کننده است.
روغن جوانه گندم: حاوی ویتامین A-E است که آنتی اکسیدان هستند. ضد چروک هست. نرم و مرطوب کننده است. به علت داشتن پیش ساز ویتامین A (کاروتن) ضد چروک است. ضد میکروب است.
عرق نعناع: خاصیت ضد عفونی کننده دارد. می تواند به عنوان دهان شویه به کار رود. اثر خنک کننده روی پوست دارد خارش را تسکین می دهد. قابض است.
کتیرا: حالت دهنده موهاست. باعث لطافت آن می شود. مناسب موی خشک است.
عصاره الکلی هاماملیس: قابض است و باعث بستن منافذ می شود(ویچ هازل).
عصاره چای سبز: آنتی اکسیدان است. رطوبت و نرمی پوست را باعث میشود و ضد چروک است.
عصاره توت بربری: تولید ملانین را کاهش می دهد، ضدلک.
گل همیشه بهار: ضد التهاب و جهت التیام پوست بکار می رود.

دیدگاه‌ها   

0 #5 سعید 1392-09-20 06:34

سلااااااااااااام خیلی خوب بود ممنونم

نقل قول کردن

0 #4 Mr.SevEn 1392-09-20 06:25

ممنون ...

نقل قول کردن

-1 #3 مهسا 1392-07-14 08:25

نعناع اشتباه است.(کلمه درست نعناء)

نقل قول کردن

0 #2 مینو 1392-07-14 08:20

ای کاش ازمیوه هابیشتر میگفتین

نقل قول کردن

0 #1 somayeh 1392-07-14 07:44

ممنون،خیلی خوب بود

منبع:

http://amoonclinic.com/article-hair-skin/70-herb-effective-in-preventing-wrinkles-and-strengthens-the-skin

تقویت و رویش مو با استفاده از تونيك گياهي

    بهترین عامل در بهداشت و سلامت مو در درجه اول تغذیه سالم و جریان گردش خون در پوست سر می باشد ماساژ و استفاده از مواد موثر روی پوست سر نه تنها رشد مو را تسریع می کند بلکه از مو محافظت و نگهداری کرده و از ریزش غیر معمول مو می کاهد .

اخيراً استقبال عمومي از فراورده هاي گياهي بسيار مشهود و قابل توجه شده است. بر اساس گزارش سازمان جهاني بهداشت بيش ازهشتاد درصد جمعيت دنيا تمايل به استفاده  از درمانهاي گياهي دارند.      

تونیکهاي تقویت و رویش مو اغلب شامل ترکیبات گیاهی  زير مي باشند :

آویشن  - سیر  - سدر  - کافئین  - بابونه  -  گزنه  – عصاره برگ زیتون  - زعفران - شنبلیله - خارخسک – پرسیاوشان

حال به بررسي خواص دارويي هركدام از اين تركيبات مي پردازيم تا به اهميت تركيبات و خواص درماني اين تونيك بيشتر پي ببريم :

   آويشن:

آویشن با نام علمی  (  Thymos)  که از گیاهان دو لپه است. اسم این گیاه از لغت یونانی    Thymos  گرفته شده که به معنای جرات و قدرت است و می‌تواند نمادی برای اثر دارویی و شفابخشی این گیاه باشد. این گیاه از خانواده نعنائیان ( Lamiaceae ) و منشاء پیدایش آن مناطق دریای مدیترانه است. این گیاه از گیاهان چند ساله بوده و تا ارتفاع ۴۰ سانتیمتر بر روی شاخه‌های کوچک و چوبی‌اش رشد مي كند ،  و داراي برگهای نوک تیز به رنگ سبز تیره می باشد.

آویشن کوهی :

  آویشن کوهی یکی از گیاهان زیبا و معطر است که در اکثر مناطق معتدله رویش دارد. نمونه اهلی این گیاه آویشن شیرازی است که به صورت کشت داده شده مورد بهره برداری قرار می‌گیرد و در شیراز کشت می‌شود. از نظر شکل ظاهری و طعم این دو نوع آویشن باهم فرق دارند. البته خواص درمانی آویشن کوهی بسیار بیشتر از آویشن شیرازی است.

خواص دارویی آويشن كوهي :

  این گیاه بوی بسیار مطبوع و مزه تندی دارد و به خاطر خاصیتش در شدت دادن به جریان خون ، به هر عضوی که مالیده شود خون به آن طرف سرازیر می‌شود. برای جلو گيري از ریزش مو ، جوشانده این گیاه استفاده می‌شود تا جریان خون را در آن قسمت بیشتر کرده و پیاز مو تغذیه شود. این گیاه داروی بسیار خوبی برای دستگاه تنفسی و بیماریهایی از قبیل زکام ، برونشیت ، آسم وگریپ است. همچنین این گیاه داروی خوبی برای معده می‌باشد و ناراحتیهای معده را از نظر هضم ، نفخ بطور کلی برطرف می‌کند.

 سير:

سير(Allium sativum) با بوي مخصوص خود براي همه شناخته شده است هرچند از خواص بسيار آن اطلاعات کمي داريم. سير به عنوان يک آنتي اکسيدان با خنثي نمودن راديکالهاي آزاد اکسيژن که براي سلولها مضر هستند، موجب محافظت از سلولها ميشود. لذا در مراقبت از پوست و مو از سير براي ترميم موهاي آسيب ديده و کاهش ريزش مو استفاده ميشود.سير داراي اثرات ضد باکتر ي و ضد قارچ است لذا براي برطرف شدن شوره سر که به علت قارچ مالاسزيا فورفور بوجود ميآيد بکار ميرود.ترکيبات گوگرد دار سير نيز در برطرف شدن شوره سر موثرند.سير داراي مواد معدني فراوان از جمله سلنيوم،سديم ، پتاسيم، روي، آهن و ....است که براي رشد موها اهميت حياتي دارند.وجود بوي مخصوص سير به علت وجود ماده اي بنام آليسين است و اين ماده مسئول بروز اثرات دارويي سير ميباشد. لذا بوي سير نشانگر وجود ماده موثر دارويي سير است و بسياري از محققين معتقدند فراورده هاي  سير بدون بو فاقد اثرات دارويي هستند يا لااقل به قدر کافي موثر نيستند.

 سدر:

سدر گیاهی مقوی است و در قرآن مجید نیز درباره این گیاه سفارشات فراوانی شده است همچنین مسیحی‌ها معتقدند که تاجی که بر سر حضرت عیسی قرار داشت، از برگ درخت سدر بوده است.

  گیاه سدر تقویت‌کننده موی سر بوده و برای رشد موها بسیار مفید است همچنین خاصیت ضد قارچی قوی دارد.  سدر خشک‌کننده رطوبت داخلی بدن و پوست و مصرف خارجی آن براي  ضدخارش و اگزماست. سدر، یکی از گیاهان دارویی است که دارای طبع سرد و خشک بوده و مسهل صفرا محسوب می‌شود.

 فواید گیاه سدر:

از جمله مکانیسم‌های گیاه سدر می‌توان به خاصیت خنک‌کنندگی، مسکن، قابض، تقویت‌کننده، تب‌بر، صفرابر، ضدانگل، ضدالتهاب، ضدتومور پوستی و ضداورام اشاره کرد.

خواص پوستی گیاه سدر:

گیاه سدر ضدالتهاب، خنک کننده پوست، تقویت‌کننده پوست، تقویت‌کننده و حالت‌دهنده مو است؛ این گیاه همچنین از ریزش موی سر جلوگیری می‌کند، ضدشوره سر بوده و برای رفع ورم، درمان خارش و اگزما مفید است همچنین برای ترمیم زخم‌ها، ضدعفونی‌کردن چرک‌های پوستی، باز کنندگی رخسار مؤثر بوده و ضد ضایعات آبله است.

میوه درخت سدر را کُنار می‌نامند که بیشتر شبیه آلوزرد است. میوه کُنار به دلیل داشتن تانن در خونریزی‌های مختلف از جمله خونریزی‌های زنانگی اهمیت دارد. میوه کُنار از نظر گوارشی هم قابض و هم ملین است.

ترکیبات شیمیایی:

 ترکیبات شیمیایی سدر صابونی است و از سدر برای شست و شوی بدن یا سر استفاده می‌‌شود؛ این گیاه خاصیت کف‌کنندگی دارد، ضدقارچ قوی است و در درمان بیماری‌های قارچی مفید است همچنین باعث تقویت و افزایش رشد مو می‌شود و میوه درخت سدر نیز برای درمان سرفه و برونشیت مفید است .

   كافئين:

قهوه به دلیل داشتن کافئین ، سبب تحریک فولیکول‌های ریز مو می‌شود در نتیجه رشد مو دوباره آغاز می‌شود.     معمولاً ًطاسی مو بیشتر در مردان دیده می‌شود و کافئین موجود در قهوه مانع می‌شود عوامل مختلفی به فولیکول مو آسیب برساند. کافئین همچنين با سرطان پوست مبارزه می‌کند . کافئین این قدرت را دارد که در مرحله‌ی پیش از سرطانی شدن سلول‌ها، تأثیر این پروتئین خاص را خنثی کند. بنابراین می‌تواند با تومورهای پوستی مقابله کند .

بر اساس نتایج یک پژوهش آمریکایی، کافئین (اصلی‌ترین مولکول سازنده‌ی قهوه) خواصی دارد که با برخی از سرطان‌های پوست مقابله می‌کند. این ماده از سرعت رشد سلول‌هایی که به واسطه‌ی اشعه‌های ماورای بنفش آسیب دیده‌اند  می‌کاهد.

پیش از این نیز محققان نقش موثر کافئین را در مقابله با برخی تومورها به اثبات رسانده بودند و اخیراً محققان دانشگاه واشنگتن روی مکانیسم حفاظتی کافئین مطالعاتی انجام دادند تا علت این ساز و کار را دریابند.

برای این کار آن‌ها در ژن‌های موش‌ها تغییراتی ایجاد کردند تا میزان پروتئین مخصوصی به نام ART که در پوست وجود دارد را کاهش دهند.

سپس این موش‌ها را با موش‌های نرمال دیگر در معرض اشعه‌های ماورای بنفش قرار دادند.

در نهایت محققان ملاحظه کردند بعد از 19 هفته قرار گرفتن در معرض اشعه‌های ماورای بنفش، تومورهای پوستی موش‌هایی که در ژن آن‌ها تغییراتی ایجاد شده بود به میزان 69 درصد کاهش یافته و در واقع میزان ابتلا به سرطان‌های بدخیم در این موش‌ها نسبت به موش‌های نرمال چهار برابر کمتر بوده است.

محققان معتقدند کاهش پروتئین ART در بدن موش‌هایی که در ژن‌های‌شان تغییراتی صورت گرفته بود، باعث کاهش پیشرفت تومورها می‌شود.

در واقع این مولکول‌ها سلول‌ها را سرطانی می‌کنند اما کافئین این قدرت را دارد که در مرحله‌ی پیش از سرطانی شدن سلول‌ها، تأثیر این پروتئین خاص را خنثی کند. بنابراین می‌تواند با تومورهای پوستی مقابله کند.

  بابونه:

بابونه با نام علمی Matricaria chamomilla و متعلق به خانواده Asteraceae می باشد، گیاهی است یکساله، علفی که ریشه آن تقریباً مخروطی بوده و کم و بیش سطحی می باشد .

بابونه گياهي دائمي و كوچك به ارتفاع تقريباً 30 سانتيمتري و داراي بويي معطر است كه در چمن‌زارها و زمين‌هاي شني مي‌رويد.

از زمان رومي‌ها خواص دارويي بابونه مورد توجه مردم بوده است. بابونه ضد اسپاسم، ضدالتهاب، قابض و خوشبوكننده است. چاي بابونه عفونت‌هاي انگلي و كرم را از بين مي‌برد و در رنگ مو به عنوان نرم كننده از آن استفاده مي‌كنند.

استفاده از بابونه در زیبایی به اندازه قدمت به کارگیری آن در عطاریها سابقه دارد. خواص آن به خصوص برای پوستهای شکننده و حساس در مقابل تغییرات جوی مفید است. امروزه در صنعت لوازم آرایش آن را به تنهایی یا همراه با گیاهان دیگری از قبیل اکلیل کوهی، خلنگ و بنفشه به کار می‌گیرند. دم کرده ساده بابونه در استعمال خارجی روی پوست صورت برای حفاظت از پوست بهترین تاثیرها را دارد. شامپوی همراه با بابونه اندکی رنگ مو را روشن می‌گرداند.بابونه در کنار زیزفون و نعناع در برخی از کشورها بیشترین مصرف را در صنعت داروسازی دارد.

از اثرات مفيد گياه بابونه مي‌توان به خواصي همچون ضد درد، ضد التهاب، ضد اسپاسم، قاعده‌آور، محرك پوست، آرام‌بخش اعصاب و خواب‌آور خفيف، تسريع در ترميم زخم، ضد ورم، ضد تومور، آنتي آلرژيك، رقيق ‌كننده خون غليظ، آنتي اكسيدان، افزاينده دفاع ايمني بدن، تقويت و تكثير wbc (گلبول سفيد)، عرق‌آور، ضد ميكروب و تقويت معده اشاره كرد.

استفاده بيش از حد از بابونه موجب تعريق زياد، ورم چشم، سقط جنين، سردرد و سنگيني سر، پيدايش زخم در دهان، كاهش شير مادران و ورم پروستات مي‌شود.

  گزنه:

نام انگليسي گزنهNettle  و نام علمي آن   Urtica dioicaمي باشد .

گزنه داراي تانن ، لسيتين ،‌اسيد فورميك ، نيترات پتاسيم و كلسيم ، تركيبات آهن درد ، ويتامين C و نوعي گلوكوزيد است كه پوست را قرمز مي كند از سرشاخه هاي اين گياه ماده قرمز رنگي بنام اورتي سين استخراج مي شود .

گزنه گیاهی است علفی و چند ساله که ساقه آن چهار گوش است و به طور قائم تا ارتفاع یک متر بالا می‌رود. نام‌های دیگر آن عبارت است از: گزنه کبیر، گزنه دو پایه، گزنه سفید (انجره)، گزما، گزنک و...

این گیاه در خرابه‌ها، باغ‌ها و نقاط مرطوب که چهارپایان از آن عبور می‌کنند به حالت خودرو می‌روید ریشه این گیاه خزنده بوده و در ناحیه‌ای که سبز می‌شود کم‌کم تمام منطقه را فرا می‌گیرد.

گزنه گیاهی است که از دوران ما قبل تاریخ نیز وجود داشته و مردم آن زمان از آن برای تغذیه استفاده می‌کرده و از خواص درمانی آن اطلاع داشته‌اند.

جالینوس حکیم که در قرن دوم میلادی زندگی می‌کرد آن‌را برای رفع سرماخوردگی و بیماری‌های دستگاه تنفسی به کار می‌برد.

گزنه مو را تقویت کرده و از ریزش موی سر جلوگیری می‌کند، حتی در بعضی از موارد موی سر دوباره می‌روید .

برای استفاده از این خاصیت 6 گرم سر شاخه‌ها و برگ‌ها و ریشه گزنه را به تنهایی و یا با 30 گرم چای کوهی در یک لیتر آبجوش بریزید و آن قدر بجوشانید تا حجم مایع به نصف برسد، شب‌ها مقداری از این مایع را به سر بمالید و صبح بشویید.

برای براق شدن و جلا دادن به موها بعد از شستشوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید. بدین منظور یک قاشق چای‌خوری برگ گزنه خشک را در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید بماند. ماساژ دادن با این چای، شوره سر را برطرف می‌کند.

تماس گزنه با پوست موجب سوزش و خارش می‌شود (البته تأثیر درمانی دارد) ، گزنه دافع پتاسیم است و گاهی در بعضی افراد مصرف خوراکی آن باعث نفخ می‌شود.

گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممکن است برای روده‌ها و کلیه‌ها مضر باشد بنابراین بهتر است با صمغ عربی و کتیرا خورده شود. مقدار مصرف بیش از 10 گرم در روز ممکن است باعث بند آمدن ادرار شود.  زنان باردار و کودکان باید از مصرف آن خودداری کنند.

گروهی از محققان دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بررسی تأثیر برگ گیاه گزنه روی حیوانات آزمایشگاهی دریافتند که عصاره برگ این گیاه می‌تواند میزان قند خون را به صورت قابل توجهی کاهش دهد.

در این طرح با استفاده از داروهایی که لوزالمعده را تخریب می‌کند به صورت مصنوعی در حیوانات آزمایشگاهی، دیابت ایجاد و با بررسی عصاره برگ گیاه گزنه در این حیوانات تأثیر مثبت عصاره این گیاه در کاهش قند خون آن‌ها مشخص شد.

بر خلاف تصور همگان استفاده از گیاه گزنه در افرادی که دیابت ندارند هیچ‌گونه اثری بر روی میزان قند خون ندارد.

  عصاره برگ زيتون:

 زیتون با نام  علمی: (Olea europaea) و به انگلیسی:  (Olive )  شامل تقریباً ۲۰ گونه درختان کوچک از خانواده Oleaceae بوده و در جهان کهن از حوزه دریای مدیترانه، شمال آفریقا، جنوب شرقی آسیا، شمال تا جنوب چین، اسکاتلند و شرق استرالیا پراکندگی گسترده‌ای داشته‌اند. آنها همیشه سبز بوده و دارای برگهایی کوچک و یکپارچه هستند که روبروی هم قرار گرفته‌اند.

اما از دیدگاه پرورش دهندگان مدرن، تنوع زیتون‌های شناخته شده بسیارزیاد است. فقط در ایتالیا حداقل ۳۰۰ گونه وجود دارد اما تعداد کمی از آنها تاحد زیادی رشد می‌کنند.

زیتون نقرس و رماتیسم را درمان می‌کند، برگ زیتون با اثر مقوی درمان کننده فشار خون و زخم‌های عفونی است. شیرابه‌ای قندی تحت نام (مان زیتون) از ساقه این درخت ترشح می‌شود که مصرف خوراکی دارد. همچنین برگ زیتون نیز حاوی گلوکزید، مواد قندی، مواد تلخ، کلروفیل، اسید گالیک، تائن، موم و مانیت است. روغن زیتون، سوزش و درد ناشی ازسوختگی را تسکین داده و از بروز تاول جلوگیری می‌کند. کمپرس پوست در موارد آفتاب زدگی، سرمازدگی، گزش مار، عقرب و حشرات با روغن زیتون سبب تسکین درد و سوزش و التیام می‌شود. همچنین ماساژ پوست با روغن زیتون، تعریق زیاد را کاهش داده، مژه و ابرو را تقویت می‌کند. این درحالی است که ماساژ پوست سر با روغن زیتون سبب تقویت پوست و مو گشته و شوره سر را برطرف می‌سازد و موهای سپید شده را سیاه می‌نماید. چند قطره روغن زیتون سریعا خارش و سوزش چشم و پلک راتسکین داده و آبریزش چشم را برطرف ساخته و قوه بینایی را تقویت می‌کند.

مخلوط مساوی روغن زیتون و گلیسیرین نیز نقش مفیدی در معالجه پوست پای ترک خورده، درمان شوره سر و ریزش مو، جلوگیری از سفیدی مو دارد. پوست و برگ درخت زیتون دارای خواص تب‌بر است.

اجزای مغذی خاص در روغن زیتون و برخی غذاهای دیگر می‌تواند دلیل تأثیر مثبت رژیم غذایی مدیترانه‌ای بر سلامت قلب باشد. این ترکیبات که تحت عنوان “فنل” نامیده می‌شوند اثر آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و جلوگیری از تشکیل لخته در عروق دارند. در این مطالعه تأثیر سودمند روغن‌های زیتون سرشار از فنل بر عملکرد عروق خونی مشخص شده‌است. مصرف غذاهای غنی از ترکیبات فنلی می‌تواند سلامت قلبی عروقی را بهبود بخشد و بر قلب نیز تأثیر حفاظت بخش دارد.

تحقیقات نشان داده که مصرف روزانه دو قاشق غذا خوری (۲۳ گرم) روغن زیتون، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش می‌دهد که این امر، به دلیل وجود چربیهای اشباع نشده در این روغن است. بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، بهتر است که به جای چربیهای اشباع شده از روغن زیتون استفاده شود تا میزان مصرف کالری روزانه از حد لازم بیشتر نباشد. همچنین روغن گردو و اسید چرب امگا۳ که در گوشت ماهی و سبزیجات وجود دارد همچون روغن زیتون، اسیدهای چرب اشباع نشده دارند و بنابراین برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی مفیدند.

روغن زیتون دفع کننده سنگ کیسه صفرا است برای این منظور باید آنرا با آبلیمو مصرف کرد . روغن زیتون برای رفع سرفه‌های خشک مفید است . برای رفع پیوره لثه، روغن زیتون را بر روی لثه بمالید .برای برطرف کردن خراش و ترک پوست جویدن برگ زیتون برای از بین بردن زخم‌های دهان مفید است وزیتون تقویت کننده نیروی جنسی است. مصرف روزانه زیتون از امراض قلبی وسرطان جلوگیری می‌کند و بالاخره روغن زیتون بهترین روغن برای پخت و پز می‌باشد .

مصرف زیاد میوه زیتون سبب لاغری، بی‌خوابی واختلالات تنفسی می‌شود. باعث لاغری هم می‌شود.

    زعفران:

نام علمی گیاه:  Crocus Sativus L ،  نام تیره:Iridacea  و   نام معمول:Saffron مي باشد، كه گیاهی کوچک و چند ساله به ارتفاع 10 تا 30 سانتی متر است .

زعفران از نظر طب قدیم ایران دارای طبع گرم است‌ که مهمترین خاصیت آن که از گذشته مورد استفاده قرار می گرفته، درمان افسردگی است  ، همچنین عصارهٔ آن به صورت محصولی به نام Bitters Swedish توسط کارخانجات مختلف تهیه و جهت مصارف دارویی مختلف عرضه می‌شود. بر حسب آزمایش‌هایی که در اروپا انجام شده‌است، زغفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن در پلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان داده‌است.

در طب عوام نقاط مختلف جهان، زعفران به عنوان آرام بخش، ضد اسپاسم، اشتها آور و مقوی معده استفاده می‌شود. در کشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف می‌شود. زعفران بدلیل رنگ شادی که دارد در غذاها باعث نشاط انسان می‌شود

‌کاشت زعفران در ایران قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارد.كلاله زعفران حاوی مقادیری ریبوفلاوین و ویتامین می باشد.  رنگ قرمز مایل به نارنجی كلاله مربوط به كروسین است.زعفران تا 4 % حاوی تركیبات پیكروكروسین است   كه باعث طعم تلخ زعفران می شود. بوی خاص زعفران بعلت وجود روغن فرار سافرانال می باشد. همچنین حاوی مقادیری اسید چرب و نشاسته است.

مهمترین اثرات زعفران:

ضددرد، ضد افسردگی، ضد سم، ضد ادم، ضد اکسیدان، ضدعفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد نفخ، ضد تومور، تقویت کننده قوای جنسی، مقوی قلب، خنثی کننده رادیکال های آزاد، سقط کننده، معرق هضم کننده غذا ، قاعده آور ، خلط آور ، بند آورنده خون ، کاهش دهنده کلسترول ، کاهش دهنده پُرفشاری خون، نارکوتیک (مخدر)، مقوی اعصاب ، محافظ اعصاب ، مسکن ، محرک، مقوی معده مقوی رحم.

  تحقیقات جدید در مورد زعفران:

در تحقیقاتی که به تازگی در آمریکا صورت گرفت، نشان داده شده است که کروستین موجود در زعفران در نخاع ، فشار خون ، ادم مغزی و پاپیلمای پوست در حیوانات اثرات مثبت و ارزنده ای ایجاد کرده است. تحقیقات دیگری نشان داده است که زعفران اکسیژن پلاسما را افزایش داده و دارای اثرات ضدسرطان می باشد.

تحقیقات دیگری نشان داده است که زعفران می تواند باعث کاهش تری گلیسریدها و کلسترول گردد.  همچنین مطالعاتی در اسپانیا نشان داده است که کاهش امراض قلبی در قسمتی از این منطقه احتمالاً مربوط به مصرف دائم از زعفران می باشد.

عوارض جانبی:

مصرف زیاد آن قاعده آور و سقط کننده جنین است. همچنین مصرف زیاد آن ممکن است باعث استفراغ، خون ریزی رحمی، اسهال خونی، خون در ادرار، خون دماغ، خون ریزی کنار چشم و لب، زرد شدن پوست و زرد شدن غشاء مخاطی شود.  مصرف حدود 20 گرم آن به طور کلی کشنده است.

 شنبليله:

شَنبَلیله یا شنبلید بانام علمی: ( Trigonella foenum-graecum ) گیاهی است از تیره باقلائیان (Fabaceae) و به همین دلیل توانایی هم‌زیستی با باکتری‌های تثبیت کننده ازت را داشته و می‌تواند بخش زیادی از از نیتروزن مورد استفاده خود را تولید کند.

گیاهی است علفی به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتیمتر با گلهایی منفرد و به رنگ روشن که رنگ میوه‌های آن زرد تا قهوه‌ای است.

بر اساس تحقيقات دانشکده داروسازي دانشگاه تهران، دانه‌هاي شنبليله داراي خاصيت کاهش قند خون است. از اين دانه‌ها مي‌توان هر روز يک قاشق مرباخوري استفاده كرد. همچنين مي‌توان با استفاده از يک ليوان آب به مدت 5 دقيقه، دانه‌ها را جوشانده و پس از صاف کردن ، آن را مصرف کرد.

مصرف شنبلیله، مانع ریزش مو و مانع به وجود آمدن شوره سر می شود.

این گیاه بومی ایران بوده و در بیشتر نواحی ایران از جمله آذربایجان، اصفهان، فارس، خراسان، سمنان و دامغان می‌روید و به عنوان سبزی خوراکی کاشته شده و مصرف می‌شود.

شنبلیله در کنار راه‌ها نیز می‌روید و به این خاطر در قدیم به آن گل راه‌رو هم می‌گفتند.

شنبلیله دارای خواص اثر تقویتی، ملین، اشتهاآور، خلط آور و ضدتب، محرک جریان شیر است. همچنین این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن، فسفر و ویتامین دی است. شنبلیله یک داروی گوارشی تلخ است و می‌توان آن را در بیماری قند و به صورت موضعی در التهابات پوستی مصرف کرد.جوشانده دانه‌های این گیاه برای نرمی پوست و همچنین رفع تحریکات جلدی به کار می‌رود. به این منظور می‌توان جوشانده آن را به شکل کمپرس به کار برد.دانه‌های شنبلیله به لحاظ دارا بودن برخی عناصر همچون آهن در درمان ضعف عمومی بدن بسیار موثر است.جوشانده دانه‌های این گیاه اگر به صورت غرغره مصرف شود و در رفع ورم لوزه‌ها بسیار مفید و موثر است، همچنین از جوشانده آن برای افزایش میزان شیر در دوران شیردهی می‌توان استفاده کرد.پودر گیاه را می‌توان به صورت خمیر درآورده و روی کورک و دُملهای چرکی پوست قرار داد.

دانه‌های شنبلیله که مهم‌ترین قسمت دارویی این گیاه است با باز کردن مجاری عروق خون، از بروز سکته قلبی جلوگیری می‌کند. این گیاه سرشار از آهن است. پزشکان مصرف این گیاه را به افرادی که مبتلا به کم خونی، کمبود آهن و کمبود هموگولوبین خون اند، توصیه می‌کنند این گیاه علاوه بر ایران در هند ایتالیا واسپانیا کشت می‌شود.

شنبلیله را بعد از شستن خشک کرده خرد کنید روزی ۳ بار به مقدار یک قاشق مربا خوری با ماست مخلوط کرده میل نمایید برای پایین آوردن قند خون بسیار موثر می‌باشد.

 عوارض جانبي:

 در مصرف طولاني مدت ويا در صورت حساسيت به شنبليله ممكن است عوارض ذيل ايجاد گردد:

تحريكات پوستي، سردرد، تهوع ، طولاني كردن مدت زمان انعقاد خون، كاهش شديد قند خون.

 خار خسك :

خارخسک (tribulus terrestris) از جمله گیاهان دارویی است که نام عجیبی دارد . براساس ترجمه هندی آن، گیاهی است که وقتی در پای فیل فرو می‌رود، فیل فریاد می‌زند؛ یعنی خاری که اثر گزندگی زیادی دارد. در زبان فارسی به این گیاه، خارخاسک هم می‌گویند. در شیراز به آن "خارسوهک"، در اصفهان "هرواد" و در شهرهای دیگر به اسامی خارسه‌گوش، خارسه کوهک، شکر خنج و شکوهنج معروف می‌باشد. اعراب برای خارخسک از نام‌های خسک، صمغ الجوز و حمص الامیر استفاده می‌کنند. خوب است بدانید که میوه خارخسک به اسامی خسک دانه، تخم کافشه و تخم کاجیره معروف است.

گیاه شناسی:

خارخسک گیاهی علفی است. برگ‌های خارخسک متقابل، گل‌های آن زردرنگ و کوچک و میوه آن سبز مایل به زرد، بدون بو، مدور و شامل 5 قسمت جداشدنی و خاردار است. قسمت‌های مورد استفاده این گیاه میوه، دانه، برگ، ریشه و گاهی کلیه اعضای گیاه است ولی بیش از همه میوه آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 ترکیبات شیمیایی:

ترکیبات شیمیایی گیاه خارخسک شامل یک نوع آلکالوئید، مقدار کمی اسانس روغن فرار، مقداری روغن ثابت رزین، تانن، استرول‌های گیاهی، مواد معدنی شامل کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، گوگرد، ازت و کلر، 25 نوع فلاونوئید (مانند کوئرستین)، ساپونین ها (مانند دایوزژنین و فوروستانول)، گلوکز و گالاکتوز و در دانه آن هرمین است.

خواص درمانی خارخسک:

گیاهی موثر در کاهش قند خون بیماران دیابتی: میوه گیاه خارخسک در کاهش قند خون مبتلایان به دیابت موثر است. بر اساس يك تحقيق علمي با بررسی تعدادی از موش‌های صحرایی دریافت گرديد که مصرف عصاره میوه گیاه خارخسک باعث کاهش قند خون موش های دیابتی می‌شود. شایان ذکر است که در طب سنتی، از میوه این گیاه، برای درمان دیابت استفاده می‌شود.

خارخسک و ناتوانی جنسی:

 این ماده از زمان‌های قدیم در اروپا و آسیا قبل از اینکه پیشرفت‌های علمی، داروهای شیمیایی و درمان‌های پزشکی برای این عارضه پیدا شود و ماده اصلی آن که "پروتودیوسین" نامیده می‌شود کشف شود، برای درمان ناتوانی‌های جنسی و ناباروری استفاده می‌شده است. شش دانشگاه و بیمارستان آکادمیک، بیش از نه تحقیق روی این گیاه انجام داده‌اند که آثار آن را روی ناتوانی جنسی به اثبات می‌رساند. این تحقیقات نشان داده است خارخسک در مواقعی کاربرد دارد که هورمون‌های جنسی فرد نامتوازن بوده یا تستوسترون کاهش یافته باشد. در این حالت ماده فعال موجود در خارخسک می‌تواند با استفاده از آنزیم‌های طبیعی بدن فرد این کمبود را جبران کند. همچنین، تحقیقات دیگری نشان داده است که خارخسک می‌تواند اثر بروي مواردي همچون  :
دستگاه ادراری ـ تورم پروستات ـ سرعت انزال ـ خارش ـ مدر ـ تنظیم قاعدگی ـ سنگ کلیه ـ عفونت ـ روماتیسم ـ تب ـ سوزاک ـ ضد سموم ـ تب ـ فشارخون ـ استسقاء ـ تقویت کبد ـ اسهال خونی ـ افزایش دید چشم راداشته باشد .

از فرآورده هاى موجود در بازار مى توان قطره پروستاتان ، قطره سنكل و قطره آفرودیت را نام برد.

 پرسياوشان:

برای این گیاه ، در متنهای عربی داروشناسی و پزشکی ، مشهورترین نام یونانی آن ، آدیانتن ، به صورت معرب أدیانطن / أذیانطن به نقل دیوسکوریدس / دیسقوریدوس (حکیم یونانی قرن اول میلادی )، در بعضی تألیفات قدیم عربی به کار رفته است.

نام این گیاه در برخی از زبانها یا گویشهای ایرانی چنین است : چاه سیالَک و سیالک در گیلکی ، پَرِسیووَش در لری ، پَرِ/ پَلُ سیاوَهْشی / سیاوخشی در کردی ، در ترکی استانبولی به آن بالدیری قره (لفظاً «ساق سیاه ») می گویند . در عربی ، بجز نامهای توصیفی مانند کُزْبَرَة البئر («گشنیز چاه ») و السّاق الاسود («ساقِ سیاه ») و بَقلة البئر («گیاه چاه »)، نامهای استعاری یا تشبیهی بسیاری برای آن در منابع قدیم یافت می شود .

گیاه پرسیاوشان دارای خواص دارویی بسیاری است و در ایران پراکندگی وسیعی دارد.
این گیاه دارای شاخه های سیاه، سخت، باریک و براق به درازای تقریبا 20 سانتی متر، و برگ های کوچکی مانند برگ های گشنیز، به صورت بریده بریده دارد. ساقه و گل و میوه و دانه ندارد. ریشه اش از لحاظ دارویی بی ارزش است. گیاه پرسیاوشان را بیشتر می توانید کنار جوی و چاه های قدیمی که در نواحی مرطوب و سایه دار قرار دارند پیدا کنید. این گیاه دارای خواص درمانی بسیاری بوده که سم زدایی کبد، کمک به درمان زردی یا یرقان و کمک به دفع راحت سنگ های کلیوی از جمله آن ها است. برخی دیگر از خواص دارویی این گیاه عبارتند از:

برای دفع سنگ مثانه مفید است. . تنگی نفس را درمان می کند. سرفه و سرماخوردگی را تسکین می دهد. ادرارآور است. . التهاب گلو را درمان می کند. . برای درمان برونشیت موثر است. . خوردن گرد خشک آن برای اسهال مفید است. ضماد سوخته آن جهت جلوگیری از ریزش مو و رویاندن آن کاربرد دارد. پرسیاوشانتب بر است.

این گیاه دارای خواص درمانی بسیاری بوده که سم‌زدایی کبد، کمک به درمان زردی یا یرقان و کمک به دفع راحت سنگ‌های کلیوی از جمله آن‌ها است.

 طرز تهیه دمکرده پرسیاوشان:

 برای دم کردن این گیاه فقط از برگ های آن استفاده مي شود . درون یک ظرف، یک پیمانه آب را روی دو قاشق چای خوری برگ پرسیاوشان خشک و یا در صورت تازه بودن برگ ها، یک چهارم پیمانه بریزید. . وقتی مخلوط جوش آمد بگذارید به مدت پنج دقیقه آهسته بجوشد. . مخلوط را درون یک صافی بریزید. . اگر می خواهید جوشانده شما شیرین باشد کمی عسل درون آن بریزید و برای طعم بهتر نیز می توانید چند قطره آب لیمو درون آن بچکانید. توجه: . قبل از استفاده از این گیاه دارویی، با یک پزشک مشورت کنید. . از جوشانده این گیاه به طور مداوم استفاده نکنید برای این کار می توانید 10 روز از آن استفاده کنید و 5 روز فاصله بگذارید و مجدد آن را مصرف کنید. . تنها یک فنجان از این جوشانده را در روز بنوشید مگر در مواقع بیماری های حاد مانند سرماخوردگی حاد یا آنفلوآنزا، که مصرف سه فنجان در روز به مدت 4 روز مجاز است.

لازم به يادآوري است كه استفاده از گیاهان دارویی ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند از این رو با مشاهده هر نوع عارضه ای، فوراً پزشک خود را مطلع سازید.

 

منبع:

http://dryousefyan.blogfa.com/post/5